Ziemia, Dom, Niebo | Ko–lekcja wyborów

Andrzej Dłużniewski wypracował własną postawę w sztuce, która nie wiązała go z jednym medium sztuki, tworzył prace, który korzystały z różnych mediów i stawały się indywidualnym ich połączeniem – dlatego bliska mu była idea intermediów. Jego postawa nie ograniczała się do postawy artystycznej, bo oparta była na integralnym związku sztuki z życiem.

Zaangażowanie artysty w literaturę zaowocowało między innymi badaniem różnic rodzajów gramatycznych w różnych językach europejskich. Interesowało go, jak rodzaj gramatyczny danego rzeczownika w konkretnym języku wpływa na pojęcie nazywane tym słowem. Czy np. jeśli w języku polskim „śmierć” jest rodzaju żeńskiego, a w niemieckim der Tod jest rodzaju męskiego, to znaczy, że w tych językach śmierć jest inaczej postrzegana i rozumiana? Zapewne właśnie z tego powodu inaczej w obydwu językach wyglądają wizualizacje tego pojęcia. A może było odwrotnie – inne były w tych narodach pradawne personifikacje śmierci i to spowodowało ustalenie się innych rodzajów gramatycznych?

Dłużniewski stworzył wiele prac malarskich, instalacji i obiektów odnoszących się do tego zagadnienia. Opracował własny kod zapisu rodzajów gramatycznych rzeczowników, przyporządkowując im kolory. I tak rodzaj męski był oznaczany przez niego kolorem czerwonym, rodzaj żeński – niebieskim, nijaki – zielonym.

Instalacja Ziemia, Dom, Niebo bada i ujawnia różnice między tymi słowami, obecne w języku polskim i niemieckim. Instalacja przypomina zarys konstrukcji architektonicznej złożonej ze specjalnie ukształtowanych czterech słupów. Obrazuje w sposób umowny wszystkie trzy pojęcia zawarte w tytule pracy. Podstawa instalacji, symbolizująca Ziemię, jest w kolorze niebieskim na wszystkich słupach, ponieważ i „ziemia” i die Erde  są rodzaju żeńskiego. Ale tutaj podobieństwa się kończą. I dom, i niebo mają w języku polskim i niemieckim inne rodzaje gramatyczne. Wpływa to na układ kolorów całej konstrukcji, tworząc kompozycję wynikającą z przyjętego systemu oznaczania rodzajów gramatycznych. Jednocześnie, ze względu na użycie prostych, jakby architektonicznych form słupów, cała instalacja wygląda jak ciekawy przykład przestrzennej abstrakcji geometrycznej. Umieszczone na konstrukcji słowa powodują z kolei, że mamy prawo widzieć w niej rodzaj wizualnej poezji. Dzieło Dłużniewskiego funkcjonuje na przecięciu szlaków różnych nurtów sztuki i jej mediów.