Krzemień z Syberii | Ko–lekcja wyborów

Rzeźba Krzemień z Syberii kryje w sobie, jak większość prac Marka Kijewskiego, różne kulturowe kody. Przypomina latający spodek, statek kosmiczny lub grzyb. Składa się z białej czaszy z piór zatopionych w żywicy, pokrytej wysuszonymi kapeluszami muchomora, oraz świetlistego ogona, wykonanego z niebieskich neonów. 

Krzemień to kamień używany przez ludy pierwotne do rozpalania ognia dającego światło i ciepło. Jednak ludy zamieszkujące Syberię traktowały ogień nie tylko jako sposób do rozświetlenia realnego świata, ale też jako źródło poznania świata duchowego. Łącznikami społeczności plemiennych zamieszkujących tereny Syberii ze światem duchowym byli szamani. Mieli w tych społecznościach wyjątkową pozycję – nie tylko znali się na roślinach leczniczych, lecz wyjaśniali też ogólny porządek świata i potrafili nawiązać kontakt z duchami. Następował on w transie, osiąganym przy użyciu roślin halucynogennych. Szczególnie ceniono zażywanie specjalnie spreparowanego amaniti muscaria, świętego grzyba, znanego u nas jako muchomor czerwony. Otwierał on drogę do wypełniania praktyk religijnych i wędrówek po świecie duchowym. 

Praca Kijewskiego może przypominać muchomora o odwróconej kolorystyce – białego z czerwonymi kropkami – jako nawiązanie do archaicznych praktyk szamańskich. Natomiast niebieskie linie świetlne tworzą kształt podobny do ogona współczesnej rakiety wznoszącej się w niebo. Artysta połączył w sugestywną całość wyobrażenia zaczerpnięte z zupełnie różnych porządków: duchowości kultur tradycyjnych i wytworów cywilizacji technicznej. Ekstatyczne i subiektywne poznanie Kosmosu, dokonujące się przy użyciu środków halucynogennych, współistnieje z elementem współczesnej eksploracji przestrzeni międzyplanetarnej, opartej na naukowym poznaniu praw fizyki. Nawet jeśli wyobrażenie takiego połączenia wydaje się nam nierealne i fantastyczne, to jednak przekonująco sugeruje istotne pokrewieństwo poznawczych pragnień ludzi należących do całkowicie odmiennych cywilizacji.