CDLV | Ko–lekcja wyborów

Przejdź do treści

Stefan Gierowski

CDLV

1980
obraz; olej na płótnie; 200x138 cm

We wczesnych obrazach figuratywnych Stefana Gierowskiego widoczny jest wpływ estetyki postkubistycznej, jednak już około 1957 roku artysta wypracował własny styl abstrakcyjny, oparty na poszukiwaniach kolorystycznych. Odtąd jego obrazy grają przede wszystkim płaszczyzną, światłem i barwą; czasami są niemal monochromatyczne, przełamane dominantą jednego intensywnego koloru. Położenie nacisku na sam fenomen obrazu wskazuje, że Gierowski rozpoczął poszukiwania nowej formuły malarstwa pozbawionego treści poza tymi, jakie niesie działanie koloru. W tym samym czasie przestał nadawać obrazom tytuły i od tej pory konsekwentnie oznacza je rzymską numeracją (nie zawsze według kolejności).

Ewolucja twórczości Gierowskiego przebiegała w stronę wzmocnienia jej aspektu intelektualnego. W połowie lat 60. artysta zbliżył się do poszukiwań charakterystycznych dla malarstwa opartowskiego, aczkolwiek było to podobieństwo czysto formalne i zewnętrzne. W latach 70. skupiał się na wzajemnych oddziaływaniach pól barwnych, to skontrastowanych, to rozbitych na plamy czystego pigmentu. W obrazach z lat 80. na pierwsze miejsce wysunęło się emocjonalne oddziaływanie koloru, Gierowski zaczął się wypowiadać w sposób bardziej subiektywny. W najnowszych pracach operuje podstawowymi kształtami geometrycznymi i intensywnymi kolorami. Niektóre obrazy są niemal monochromatyczne, budowane jedynie intensywnością barwy.

Na obrazie CDLV widzimy naprzemiennie malowane poziome strefy kolorów zimnych i ciepłych. Artysta analizuje sposób, w jaki oddziałują na siebie poszczególne barwy. Układy horyzontalne zestawione tu zostały z podziałami wertykalnymi, uzyskanymi za sprawą iluzji wklęsłości i wypukłości faktury. Dla Gierowskiego bardzo ważne jest światło, dzięki któremu buduje głębię kompozycji. Częstym motywem na jego płótnach są emanujące energią jaśniejące ścieżki na ciemnym tle, niby szczeliny, przez które wydostaje się blask. Za pomocą skrajnie zredukowanych elementów malarskiego języka artysta podjął badania wzajemnych relacji między linią a kolorem. Linia niesie w sobie zarówno spokój, jak i emocje; może dynamizować płaszczyznę, ale także ją unieruchamiać. Może być elementem zamykającym kompozycję bądź otwierać ją na inną przestrzeń. W latach 80. linia była głównym elementem budowy obrazu u Gierowskiego; stała się nośnikiem energii światłem, które porusza przestrzeń.

Stefan Gierowski (19252022) przedstawiciel współczesnej awangardy malarskiej, klasyk polskiej nowoczesności. Studiował w latach 19451948 w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w pracowniach prof. Zbigniewa Pronaszki i prof. Karola Frycza. Od 1962 do 1996 roku prowadził działalność dydaktyczną na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, pełniąc też funkcję dziekana Wydziału Malarstwa. Gierowski był wybitnym pedagogiem z jego pracowni wyszli m.in. Marek Sobczyk i Jarosław Modzelewski.